پیری جمعیت عیب است تناقض‌گویی بدتر!

«هادی محمد صادقی» در یادداشت روزنامه «جوان» نوشت:

هم‌اکنون به زعم بسیاری از کارشناسان حوزه جمعیت، تغییر رویکرد و اعمال سیاست‌های تشویقی برای فرزندآوری اولویت اساسی کشور در حوزه سیاست‌های جمعیتی است؛ چراکه کارشناسان معتقدند، غفلت از کاهش نرخ باروری و افزایش نرخ سالمندی، طی ۳۰ سال آینده، تبعات اقتصادی، امنیتی و فرهنگی- اجتماعی جبران‌ناپذیری را به دنبال دارد.

همچنین با وجود هشدارهای کارشناسان درباره پیری جمعیت، برخی افراد با تخطئه کارشناسان دغدغه‌مند جمعیت، سعی در ساده‌انگاری مسئله پیری جمعیت دارند.

در همین راستا، اخیراً یکی از اساتید بازنشسته جمعیت شناسی دانشگاه تهران طی یادداشتی با عنوان «سالخوردگی جمعیت عیب نیست» در روزنامه شرق با بیان اینکه «کشور ما به خاطر انبوه متولدان دهه ۶۰، اینک در مرحله پنجره جمعیتی قرار گرفته که نوسانات ساختار سنی از بارزترین ویژگی‌های آن است، تصریح کرد: بزرگ‌ترین دانشمندان ما، بهترین پزشکان ما، بادانش‌ترین استادان ما و اکثر مسئولان، سیاستمداران، مدیران، متفکران و علمای ما در سنین سالخوردگی‌اند و با انباشت دانش و تجربه به کشور و ملک و سرزمین و ملت خدمت می‌کنند. اصلاً روا نیست بی‌جهت مردم و مسئولان را از پدیده‌ای تا بدین سان طبیعی بترسانیم».

این استاد بازنشسته چند وقت پیش طی گفتگو با خبرگزاری برنا با بیان اینکه «جمعیت ایران پیر نمی‌شود»، گفت: «در حال حاضر سالانه یک میلیون و ۲۰۰ کودک در ایران متولد می‌شود، در حالی که آمار مرگ و میر در سال کمتر از ۴۰۰ هزار نفر است این نشان می‌دهد که جمعیت ایران رشد صعودی دارد و دچار سالخوردگی نمی‌شود».

این در حالی است که این شخص سال‌های گذشته بارها نسبت به مسئله پیری جمعیت و تبعات سالخوردگی جمعیت هشدار داده است؛ برای مثال در همایش علمی «جمعیت، باروری، زندگی پایدار» که ۳۰ اردیبهشت ۹۸ برگزار شد با تأکید بر اینکه به واسطه تعدیل باروری تا سال ۱۴۳۰ کشوری سالخورده می‌شویم، «باروری زیرسطح جانشینی» را تنها چالش کنونی جمعیت ایران دانست. همچنین این فرد که به اذعان خود معلم باسابقه جمعیت‌شناسی است در سال ۱۳۹۶، طی مقاله‌ای با عنوان «سالخوردگی جمعیت در ایران و هزینه‌های رو به افزایش بهداشت و درمان» با تأکید بر تبعات اقتصادی پیری جمعیت می‌نویسد: «با افزایش سن میزان هزینه‌های بهداشتی و درمانی افزایش می‌یابد و شیب افزایش آن در دوران سالخوردگی به اوج خود می‌رسد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت با افزایش سهم افراد بالای ۶۵ سال (نسبت سالخوردگان) در جمعیت، سهم هزینه‌های بهداشتی و درمانی از هزینه کل به طور چشمگیری افزایش می‌یابد. افزایش این هزینه‌ها در سنین ۶۵ سال به بالا بیشتر می‌شود و این موضوع می‌تواند ناشی از بیماری‌های دوران سالمندی و نشئت‌گرفته از گذار همه‌گیرشناختی باشد». این جمعیت‌شناس بازنشسته که به پیروی از نظریات مالتوس، اساساً با موضوع افزایش جمعیت مخالف است؛ سال ۹۵ طی نشستی با عنوان «جمعیت و پیشرفت؛ آینده‌نگری جمعیت در ایران» در اظهارنظری متناقض رشد جمعیت را محرک توسعه قلمداد می‌کند؛ وی در این‌باره معتقد است: «تجربه بعد از انقلاب صنعتی که در بستر توسعه اقتصادی- اجتماعی در دو قرن اخیر شکل گرفته و منجر به شکل‌گیری تئوری انتقال جمعیتی شده نشان داده‌است: در مراحل اولیه رشد جمعیت محرک توسعه بوده‌است». در حالی که این رئیس سابق انجمن جمعیت‌شناسی با تخریب پژوهشگران و کارشناسان جمعیت، پیری جمعیت را انکار می‌کند؛ آمارها نشان می‌دهد که در صورت تداوم روند کنونی شاخص‌های جمعیتی، طبق پیش‌بینی‌ها تا سال ۱۴۳۰، بیش از یک سوم جمعیت کشور را سالمندان بالای ۶۵ سال تشکیل می‌دهد.

بنابراین انتظار می‌رود این جریان شبه‌علم به‌جای سنگ‌اندازی در مسیر سیاست‌های کلی جمعیت و تحریف واقعیت‌های آماری با همکاری کارشناسان حوزه سیاستگذاری جمعیت، پیرامون زوایای پنهان مسئله پیری جمعیت پژوهش کنند و نتیجه پژوهش‌های خود را به اطلاع افکار عمومی و مسئولان کشور برسانند.

منبع : جوان