آیا پیاده‌روی اربعین ثبت جهانی می‌شود؟

 رویداد جهانی اربعین یکی از رویدادهای مهمی است که طبق سنت عراقی ها هر زائری در ایام نزدیک به اربعین از هر منطقه ای راه را پیاده تا حرم امام حسین (ع) طی می کند. از کشورهای دیگر نیز برای شرکت در این رویداد به کشور عراق سفر می کنند تا در مسیر پیاده روی همراه با مردم ملت های دیگر قرار گیرند.

    بیشتر بخوانید:
    وعده محقق نشده ثبت جهانی پیاده‌روی اربعین

در ایران نیز از آنجا که کشوری شیعه است علاقه مندان زیادی هر سال نزدیک به روز اربعین در این پیاده روی شرکت می کنند برای حضور در این مراسم، مردم ایران هم آیین های خودشان را دارند از بدرقه زائر تا همراه شدن زائر در مسیر پیاده روی ، عزاداری ها و حتی استقبال از او هنگام برگشت. رویداد عزاداری روز اربعین رویداد جهانی به شمار می آید چرا که حدود ۲۰ میلیون نفر از شیعیان جهان از هر کشوری در آن شرکت می کنند.

دبیر کل جمعیت هلال‌احمر پیش بینی کرده امسال بیش از ۳ میلیون نفر از ایران در اربعین حسینی شرکت خواهند کرد. به دلیل همین استقبال زیاد از سوی ایران است که مسئولان میراث فرهنگی تصمیم گرفته اند تا این رویداد را با کمک عراق در فهرست رویدادهای یونسکو جهانی کند.

آذر ماه سال ۹۴ مسعود سلطانی فر  رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری وقت گفت: اربعین به عنوان بزرگترین تجمع مسلمانان در کربلای معلی و یکی از مکان‌های زیارتی مهم جهان که به لحاظ معنوی، مسیرهای زیارتی و پیاده‌روی، سابقه طولانی، آیین و مراسم‌های ویژه با خاطرات مربوطه در طول تاریخ اهمیت و ارزش ویژه و بی‌بدیلی پیدا کرده است. این شور، شوق و معرفت حسینی در تجمع میلیونی امروز تبدیل به یک رزمایش با عظمت برای پیروان و علاقه‌مندان اباعبدالله الحسین علیه السلام در میان مسلمانان و همه افراد آزادی‌خواه جهان شده است و آیین و مراسم با عظمت آن یک رویداد بی‌نظیر و معنوی جهانی را رقم زده است.

سلطانی فر بیان کرد: پرونده میراث معنوی(ناملموس) این مراسم و مسیر زیارتی در سطح ملی و جهانی به طور مشترک با کشور عراق، شامل تمامی راه‌ها و محورهای زیارت در مسیر خسروی، مهران، چذابه و شلمچه و استان های مرزی به همراه تمام آیین‌های و مراسم‌های مربوطه و تمام اتفاقات معنوی توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آماده خواهد شد. این میراث معنوی با عظمت که به لحاظ معنی و مفهوم و به لحاظ آیینی، با اشتیاق و شور روزافزون ، یکی از بی نظیرترین میراثهای معنوی زنده بشری را رقم زده است. حفظ این میراث ارزشمند در جنبه های مختلف به ویژه به لحاظ سنت های فرهنگی و دینی و اهمیت ملی و جهانی آن در قالب پرونده ای جامع و مصور ابتدا در سطح ملی و سپس با کمک کشور عراق بصورت مشترک در سطح جهانی برای ثبت در یونسکو ارایه خواهد شد.

مرداد سال ۹۵  سلطانی فر از ثبت ملی مراسم و راهپیمایی اربعین حسینی به صورت ناملموس خبر داد. چندی پیش هم،  ولی تیموری معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از توافق دو کشور برای تشکیل پرونده مشترک «اربعین» برای ثبت در یونسکو خبر داد و گفت‌: این پیشنهاد از سوی ایران مطرح شده و مدت‌ها بود که پیگیر تشکیل این پرونده برای ثبت در یونسکو بوده است. اکنون با عراق توافق شده این پرونده، مشترک برای ثبت در فهرست جهانی یونسکو تشکیل شود.

در این مدت افراد زیادی درباره پرونده اربعین اظهارنظر کردند. سیدمحمدصادق طباطبایی‌نژاد، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه ثبت جهانی راهپیمایی اربعین برای انتقال هدف و فلسفه اربعین لازم است، گفته: متأسفانه رسانه‌های غربی اجازه نمی‌دهند، این حرکت عظیم مردمی در کشورهای‌شان بازتاب خبری داشته باشد، اما با ثبت جهانی آن جهانیان از ماهیت راهپیمایی اربعین حسینی آگاه خواهند شد.

با گذشت چند سال از زمان وعده ثبت جهانی اربعین باید گفت که هرسال محدودیت هایی برای ثبت پرونده های ناملموس کشورها توسط یونسکو بوجود می آید اماهمچنان رسیدگی به پرونده های چند ملیتی و مشترک زودتر انجام می شود. اما مشکلی که اکنون برای ثبت جهانی اربعین وجود دارد نه این محدودیت هاست و نه مخالفت یونسکو با این آیین ها بلکه کشور عراق باید این آمادگی را برای تهیه پرونده داشته باشد.

در این باره، محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور گفت: عراق باید به ما در این باره جواب بدهد تاکنون نتوانسته ایم پاسخ روشنی بگیریم چون باید این پرونده با همکاری و مشارکت آنها نوشته شود.

از سوی دیگر برخی مطرح می کردند که یونسکو در مخالفت با این آیین برآمده اما این موضوع را طالبیان تکذیب کرد و گفت که ما قبلا هم پرونده مراسم مشهد اردهال را ثبت جهانی کرده ایم. ما می خواهیم این همدلی و مشارکت مردم را در جهان ثبت کنیم. از مراسم پیاده روی و برپایی موکب ها و همه آیین های این پیاده روی معنوی. در این پرونده آیین زیارت رفتن تا کربلا برای ایام اربعین و عزاداری را درج خواهیم کرد  بخشی از این آیین در ایران است و بخشی هم در عراق. بنابراین عراق باید برای تکمیل این پرونده به کمک ما بیایند.

منبع : مهر